تۆ لێرەیت

ماڵەوە سه‌‌کۆ زمانی کوردی

وشەی فارسی

hiwa_2

Hiwa_2

بڵاوکراوەتەوە

2005/12/08

دۆخی بوچوون

خوێندنەوە  ۔7۔ )

سڵاو بەڕێزان ئەم کاتەتان باش..
دوبارە هاتمەوە لە گەڵ کۆڵێك وشەی فارسی. بە داخەوە دەستم بە فەرهەنگی
فارسی کوردی گەر هەبێ، ڕاناگا تەنیا ئەم مەکۆ پیرۆزە نەبێ..
ئەویش بە هاوکاری و یارمە تی هاوڕێان وەکوو کاک دیاکۆ و کاک عەبدوڵڵا، هاوڕیانی خۆشەویست. عەز دەکەم ئەو بابەتانەی کە دەیان نوسم بە وشەی زمانی شیرینی کوردی بێ.
لە گەڵ ڕێزم بۆ هەموو خۆشەویستان.
-------------------------------------
1_ معمولا _ معمولی
2_ حساسیت _ حساس
3_ ثبوت_ ثابت
4_ لحاظ
5 _ لولە
6 _ تهویه
7_ دما
8 _ قابل تحمل
9 _ تنظیم
10 _ کاشی
11 _ فانوسی
12 _ اثر
13 _ ‌ انواع_ نوع
14 _ دەستە بندی
15 _ جنس (وەکوو ئەشیا، شت)
16 _ نظر
17 _ درجە
18 _ متغیر
19 _ متعادل
20 _ متوسط
21 _ کافی
22 _ براق
23 _ مات
24 _ ابریشمی
25 _ سرعت
26 _ خواص
27 _ چسبناك
28 _ دماسنج
29 _ تانکی
30 _ کنتراست
31 _ حاوی
32 _ متالیک
33 _ رسوب
34 _ مرطوب
35 _ ‌ میله
36 _ اکسید
37 _ خطر
38 _ خالص
39 _ مناسب
40 _ لایه
41 _ ضعیف
42 _ معلول ( مواد شیمیای)
43 _ ظهور - ظاهر

خودێ کاک هیوای 2، لەو 43 وشەیه پێم وایه 42یان له عەرەبی وەرگیراون. ئیتر نازانم بۆ فارسین؟ باشتر وایه بێژین فارسێنراون، بۆیەش فارسێنراون لەبەر ئەوەی فارسەکانیش وشەی فارسییان لۆ پەیدا نەبووه. بەهەرحاڵ، هەر ویستم ئەوه بڵێم و بەس، نەمتوانی یارمەتیت بدەم.

فەرموو کاك هیوا:

1_ معمولا _ معمولی = ئاسایییانە، بە شێوەیەکی ئاسایی _ ئاسایی
2_ حساسیت _ حساس = هەستیاری _ هەستیار، ناسك
3_ ثبوت_ ثابت = پتەوی، جێگیری _ پتەو، جێگیر
4_ لحاظ = بار، لایەن
5 _ لولە = بۆری، لوولە
6 _ تهویه = لە "تهویة"ی عەرەبییەوە: هەواگۆڕکێ، فێنککردنەوەی هەوا بە دانانی هەواکێش و کردەوەی دەرگا و پەنجەرە و هتد...
7_ دما = گەرمی
8 _ قابل تحمل = شایانی بەرگەگرتن، شتێك کە بکرێت سەبری لەسەر بگری.
9 _ تنظیم = ڕێکخستن
10 _ کاشی = کاشی
11 _ فانوسی= لەوانەیە مەبەستت لە "فانوس" بێت بە واتەی چرادان کە لە کانزا، شووشە، کاغەز یان هەر شتێکی تر دروست دەکرێت و چرا و مۆمی تێ دەخرێت.
12 _ اثر= شوێنەوار؛ شاکار
13 _ ‌ انواع_ نوع = جۆرگەل، جۆرەکان_ جۆر
14 _ دەستە بندی = دەستەبەندی
15 _ جنس (وەکوو ئەشیا، شت)= ڕەگەز، ئەوەی کە چەندین جۆر بگرێتەوە وەکوو گیانداران کە مرۆڤ و گیانلەبەرانی تر دەگرێتەوە. لە ژییربێژی (منطق)دا: ڕەگەز ئەوەیە که چەندین جۆری تێدابێت، جۆریش پۆلگەل و پۆلیش تاکگەلی تێدایە؛ هەروەها بە واتای کاڵا و شمەکیش دەوترێت.
16 _ نظر = دید، بۆچوون، ڕا
17 _ درجە = پلە
18 _ متغیر= شتێك کە بگۆڕدرێت، گۆڕراو
19 _ متعادل = بەرامبەر، هاوسەنگ
20 _ متوسط = مامناوەندی
21 _ کافی = بەس
22 _ براق = درەوشاوە، بریقەدار، درەخشان
23 _ مات = سەرلێشێواو، سەرسوڕماو، حەپەساو، واقوڕماو؛ لە Mat ی فەرەنسییەوە بە واتای بێبریقە، تاریك
24 _ ابریشمی = ئاورێشمی، هاورێشمی
25 _ سرعت = خێرایی
26 _ خواص = تایبەتمەندییەکان
27 _ چسبناك = لینج، هەرشتێك کە حاڵەتی چەسپی هەبێت.
28 _ دماسنج =گەرمیپێو
29 _ تانکی؟: بەڵام "تانك" واتا ئوتومبێلی زرێپۆشی جەنگی، دەبابە
30 _ کنتراست = جیاوازی، دژێتی؛
31 _ حاوی = تێدابوو
32 _ متالیک = (ڕەنگی) کانزایی
33 _ رسوب = بناوکەوتن، ڕۆچوونی شتێك لە ئاودا، نیشتن
34 _ مرطوب = شێدار
35 _ ‌ میله = بۆریی ئاسن، وەك بۆری، وەكوو شیش (سیخ)ی كانزایی؛ بە واتای بیر، چاڵ بەتایبەت -چاڵی کارێز-یش دەوترێت. لە بواری ڕووەکزانیدا: تاڵی باریکی ژێری پۆرگدان لە گوڵدا. (پۆرگ= نێرەندامی گوڵ).
36 _ اکسید = ئۆکسید (Oxyde): هەر توخمێكی سادە كە تێكەڵ بە ئۆكسیژن (ئۆكسجین) كرابێت، تێكەڵەی ئۆكسجین لەگەڵ هەركام لە كانزاكاندا.
37 _ خطر = مەترسیدار، ترسناك؛ فەوتێنەر، کوشندە؛ هەروەها بە واتای ئابڕوومەندی، بەڕێزی و پایەبەرزییش دەگوترێت.
38 _ خالص = پاك، ساده و بێگەرد،‌ پەتی
39 _ مناسب = گونجاو، لەبار
40 _ لایه = ئەوەی بخرێتە توێی شتێکەوە، ئەو پارچەیەی کە دەدوورێت بە دەر و ناوی جلوبەرگەوە. لە بواری زەویزانی (زەویناسی، جوگرافی، جوغرافیا)دا: چینی زەوی
41 _ ضعیف = لاواز
42 _ معلول ( مواد شیمیای) = شتێك کە بە هۆ و هۆکاری پێویستبوونی سەلمێنرابێت؛ بە واتای نەخۆش و ناساغیش دەوترێت.
43 _ ظهور - ظاهر= دەرکەوتن؛ شۆردنەوە - دەرکەوتوو، دیار؛ شۆردنەوە

ڕێزی منیش!

پرسیارێک:

بۆ به "دما" دەڵێن گەرمی؟ خۆ دەما دەتوانێ له سەر ساردی بەراورد بکرێ؟ دمای گرم و دمای سرد! یان بۆ دماسنج =گەرمیپێو؟ خۆ سەرماش دەپێوێ!

پرسیارێکی تر: بۆ " معلول"، بنووسرێ "هۆکار" هەڵەیه؟ وەک "علت و معلول" بکرێ به "هۆ و هۆکار"؟

ماندوو نەبن

زۆر سوپاس ودەست خۆش کاک عەبدوڵڵا، بۆ یارمەتیت.
بە هیوای بەرەو پێش چوونی زمانی کوردی..
هەر بژی.

سڵاو کاک هیوا، کاک عەبدوڵا زۆر زوو و زۆر بەڕێکوپێکی وەڵامەکانی نووسیوە. ببوورە کە من تۆزێ سەرم قاڵ بوو، دەستی خۆش بێت. وا منیش چەند واتایەکی تر بەوانەی کاک عەبدوڵا زیاد دەکەم، ئەمانە وەکوو پاشکۆیەکن ئەگینا لاریم لەسەر وەڵامەکانی کاک عەبدوڵای بەڕێز نییە:

1ـ معمولا = لەباری ئاساییدا.
3ـ ثبوت_ ثابت = سەلماندن _ سەلمێنراو.
12 _ اثر= کاریگەری.
7_ دما = کە‌ش.
14 _ دەستە بندی = تاقمکاری ـ پۆلێنکردن.
31 _ حاوی = لەبەرگر.
33_ رسوب = خڵت.
40 _ لایه = لا، توێژ.
41 _ ضعیف = بێهێز، کز.

بەڕێز پرسیار، تێبینییەکەت جوانە، بۆیە سەرەڕای "گەرمی"، دەکرێت وشەی "کەش"یش بۆ "دما" بەکار ببرێت: دمای زمین = کەشی زەوی.
وەڵامی پرسیارەکەی دووەمیشت ڕاسته کە خۆت نووسیوتە‌.

هەر بژین و سەرکەوتوو بن.

سڵاو،
دەستان خۆش کاک دیاکۆ، زۆر جوانە زیادکردنەکانت.
سەرکەوتوو بن!

دەەست خۆش کاك دیاکۆ بۆ زیاد کردەەکەەت.
هیوای سەەرکەەوتنتان بۆ دەخوازم.